Judith Tankink, stagiair bij The Beach, schreef een artikel over het essay dat Michiel Schwarz schreef voor Het Financieele Dagblad van 7 oktober j.l.
Toekomstdenker en cultuursocioloog Michiel Schwarz heeft een interessant essay geschreven over sustainist design in crisistijd. Volgens hem verschuilt zich “achter de huidige maatschappelijke en economische transities (...) een ware cultuuromslag”. Sustainist design biedt een nieuw perspectief op hoe we onze leefomgeving kunnen ontwerpen, en focust zich op vier sociaal-duurzame kwaliteiten: delen, verbondenheid, lokaliteit en de menselijke maat.
Inderdaad dwingt de huidige crisis ons om anders naar onze omgeving te kijken. Moet het altijd sneller & groter om béter te zijn? Een crisis kondigt vaak een transitie aan naar een nieuw tijdperk, waarin het maatschappelijk waardenstelsel en ethos veranderen. Natuurlijk is dit niet de eerste keer dat de mensheid zich geconfronteerd ziet met een crisis. Jaren tachtig, anyone? Er is deze keer echter één verschil: het internet.
Michiel Schwarz zegt: “Bewustwording van het feit dat modellen uit het oude tijdperk niet meer functioneren, is vaak het begin van een nieuwe tijd. Maar een nieuw tijdperk ontstaat pas echt wanneer mensen ‘met andere ogen’ naar de wereld gaan kijken.”
Dankzij internet is het makkelijker dan ooit om ‘met andere ogen’ naar de wereld te kijken. En met de komst van Web 2.0 (o.a. social media) heeft de mensheid zich wereldwijd verbonden en is een meer energieke samenleving ontstaan. Delen is het nieuwe hebben. Dit geldt ook voor informatie.
Zoals eerder gezegd: dit is niet onze eerste crisis. En dat de samenleving in crisistijden terugkeert naar lokale producten en traditionele ambachten is ook niet nieuw. Wat wél nieuw is, is dat het individu met een paar toetsklikken een interactie kan aangaan met de rest van de wereld. Dankzij de toename van communicatiemogelijkheden is het eenvoudiger geworden voor mensen om zich te verenigen in communities. Tegelijkertijd hebben initiatieven van het individu meer kans van slagen. Dit maakt sustainisme de cultuur van de 21e eeuw. Het propageert namelijk aan de ene kant een uitdijend netwerk (verbinden & delen), en aan de andere kant de herwaardering van het kleine (lokaliteit & de menselijke maat).
Stedenbouw en architectuur haken meer en meer in op ontwikkelingen ‘van onderop’. Er wordt gesproken over ‘organische gebiedsontwikkeling’, waarin bewoners hun eigen buurt ‘maken’ en een ‘spontane stad’ ontstaat. Sustainisme als de synthese van top-down en bottom-up.
En dit allemaal dankzij internet. De wereld als honingraat.
Lees hier het essay: Sustainisme vraagt om ontwerpen ‘van onderop’